Điều cần biết về tác dụng phụ của vắc-xin COVID-19

Cập nhật: 9/7/2021 - Lượt xem: 1084

Chủng ngừa vắc-xin COVID-19 là an toàn và việc chủng ngừa sẽ giúp bảo vệ bạn không phát triển bệnh COVID-19 nghiêm trọng và tử vong do COVID-19. Bạn có thể gặp một số tác dụng phụ nhẹ sau khi chủng ngừa đừng lo lắng, đó là những dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang được bảo vệ.

Vắc-xin chủng ngừa được thiết kế để cung cấp cho bạn khả năng miễn dịch mà không có nguy cơ mắc bệnh. Thường gặp một số tác dụng phụ từ nhẹ đến trung bình khi tiêm chủng. Điều này là do hệ miễn dịch của bạn đang hướng dẫn cơ thể phản ứng theo những cách nhất định: làm tăng lưu lượng máu để các tế bào miễn dịch có thể lưu thông nhiều hơn và làm tăng nhiệt độ cơ thể của bạn để tiêu diệt virus.

Chúng là những dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của cơ thể đang phản ứng với vắc-xin, cụ thể là kháng nguyên (một chất kích hoạt đáp ứng miễn dịch), và đang chuẩn bị để chống lại virus. Các tác dụng phụ này thường tự biến mất sau vài ngày.

Các tác dụng phụ thông thường nhẹ hoặc trung bình là một điều tốt, cho thấy rằng vắc-xin đang hoạt động. Tuy nhiên, không có tác dụng phụ, không có nghĩa là vắc-xin kém hiệu quả, bởi mỗi người sẽ phản ứng một cách khác nhau.

Tác dụng phụ nhẹ xảy ra khi tiêm vắc-xin là bình thường.

Các tác dụng phụ thường gặp của vắc-xin COVID-19

Giống như bất kỳ loại vắc-xin nào, vắc-xin COVID-19 có thể gây ra các phản ứng phụ, hầu hết đều ở mức độ nhẹ hoặc trung bình và tự biến mất trong vài ngày. Các tác dụng phụ điển hình bao gồm: đau tại chỗ tiêm, sốt, mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ, ớn lạnh và tiêu chảy. Khả năng xảy ra bất kỳ tác dụng phụ nào sau khi tiêm chủng là khác nhau tùy theo loại vắc-xin cụ thể và cơ địa từng người. 

Các tác dụng phụ ít gặp hơn

Theo kết quả của các thử nghiệm lâm sàng, các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn hoặc kéo dài có thể xảy ra. Vì thế, khi tiêm vắc-xin cần theo dõi liên tục để phát hiện các tác dụng phụ.

Theo đó, người được tiêm vắc-xin nên được yêu cầu ở lại 15-30 phút tại điểm tiêm chủng để nhân viên y tế theo dõi. Trong trường hợp có bất kỳ phản ứng tức thời nào sẽ được xử lý kịp thời. Người được tiêm chủng nên thông báo cho nhà cung cấp dịch vụ y tế địa phương của họ nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ không mong muốn hoặc các vấn đề sức khỏe khác - chẳng hạn như tác dụng phụ kéo dài hơn 3 ngày sau khi tiêm chủng. Các phản ứng phụ ít gặp hơn được báo cáo đối với một số vắc-xin COVID-19 bao gồm các phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ, tuy nhiên, phản ứng này là cực kỳ hiếm.

Các cơ quan chức năng quốc gia và các tổ chức quốc tế, bao gồm cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đang theo dõi chặt chẽ mọi tác dụng phụ không mong muốn sau tiêm chủng vắc-xin COVID-19.

Kể từ khi chương trình tiêm chủng đại trà đầu tiên bắt đầu vào đầu tháng 12/2020, hàng trăm triệu liều vắc-xin COVID-19 đã được tiêm trên toàn thế giới. Đã có những lo ngại về vắc-xin làm cho mọi người mắc COVID-19. Nhưng thực tế, không có vắc-xin nào được phê duyệt có chứa virus sống gây ra COVID-19, có nghĩa là vắc-xin COVID-19 không thể khiến bạn bị nhiễm bệnh.

Sau khi tiêm chủng, thường mất vài tuần để cơ thể xây dựng khả năng miễn dịch chống lại SARS-CoV-2, loại virus gây ra COVID-19. Vì vậy, một người có thể bị nhiễm SARS-CoV-2 ngay trước hoặc sau khi tiêm chủng và vẫn là bị mắc COVID-19. Điều này là do vắc-xin vẫn chưa có đủ thời gian để bảo vệ.

Nếu gặp phải các phản ứng phụ sau khi chủng ngừa có nghĩa là vắc-xin COVID-19 đang hoạt động và hệ miễn dịch của bạn đang đáp ứng bình thường. Vắc-xin là an toàn và việc tiêm vắc-xin sẽ giúp bảo vệ bạn chống lại COVID-19.

Mới đây, các cơ quan báo chí thông tin châu Âu ghi nhận một số trường hợp sau khi tiêm vắc-xin phòng COVID-19 của AstraZeneca có liên quan đến tình trạng đông máu, huyết khối. Theo khuyến cáo của Cơ quan Quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) và WHO, trường hợp xuất hiện tình trạng giảm tiểu cầu và huyết khối tĩnh mạch có liên quan đến tiêm chủng vắc-xin COVID-19 của AstraZeneca là rất hiếm gặp; trong khi lợi ích của tiêm chủng mang lại trong việc bảo vệ mỗi cá nhân và cả cộng đồng trước COVID-19 lớn hơn rất nhiều so với những rủi ro rất hiếm gặp nói trên. Do vậy, WHO khuyến cáo các nước tiếp tục triển khai tiêm chủng vắc-xin COVID-19 của AstraZeneca, để tăng tỷ lệ miễn dịch phòng COVID-19 trong cộng đồng và ngăn chặn dịch bệnh bùng phát. Tiêm chủng vắc-xin là biện pháp chủ động, hiệu quả nhất để phòng chống dịch COVID-19.

BS. Nguyễn Bích Ngọc - Báo Sức khỏe & đời sống